Expectations from the agreement for the normalization of relations between Kosovo and Serbia

2023-03-22 22:00:29, Kosova & Bota CNA

Expectations from the agreement for the normalization of relations between

Last weekend, Kosovo and Serbia agreed in Ohrid on the implementation of a European plan for the normalization of relations between them.

Widely welcomed by Western diplomacy, the deal has fueled consternation in both countries. In Kosovo, concerns are mainly related to its commitment to give a greater degree of "self-management" to the Serbian community and to implement the agreement on the establishment of the Association of Serb-Majority Municipalities.

But what do Albanian and Serbian citizens in the south and north of Mitrovica think about the Ohrid agreement and the impact it can bring to their lives?

“Mendoj që kjo është një kamuflim dhe se nga kjo serbët nuk do të përfitojnë asgjë, të paktën asgjë përmbajtësore, ndoshta ndonjë privilegj. Ky është mendimi im bazuar në atë që është thënë në publik dhe bisedat që qarkullojnë në shoqëri. Asociacioni do të jetë një organizatë joqeveritare dhe asgjë më tepër”, tha një banor serb i veriut të Mitrovicës, Milentije Jakshiç.

“Unë mendoj se duhet të veprohet ashtu siç e ka paraparë presidenti Vuçiç që komunat serbe të jenë të bashkuara dhe të kenë autonomi ashtu siç ka qenë gjithmonë. Nga Asociacioni presim që të kemi liri më të madhe dhe të mos ketë frikë më”, tha një tjetër banore, Ruzhica Cakiq.

“Këto janë marrëveshje të bashkërenduara më herët dhe tani ka ardhur koha merre ose lëre. Prishtina përpiqet ta shmangë Asociacionin dhe mendoj që nga kjo nuk pritet të ketë ndonjë ndryshim”, tha një banor tjetër që nuk deshi të identifikohej.

“Mendimi im është që me Serbinë marrëveshje pa sanksione të bashkësisë evropiane dhe SHBA-së nuk mund të arrihet. Ai (Aleksandar Vuçiç) nuk ka shkuar në Ohër për të nënshkruar, nuk ka dashur të nënshkruaj asnjë marrëveshje, vetëm ka thënë se e kemi arritur deri diku, deri në vija të kuqe, me vija të kuqe me Serbinë jemi mësuar qe 200 vjet”, tha Ali Boletini banor i jugut të Mitrovicës.

“Marrëveshja nëse shkon sipas asaj që kërkon kryeministri jonë, ajo është në favor tonin dhe të popullit të Kosovës. Ka pengesa të shumta sepse me palën serbe është vështirë të merresh vesh, asaj nuk i besohet, sa thotë kështu të nesërmen e ndryshon pllakën tërësisht. Por besojmë se në këtë marrëveshje ka disa gjëra që janë pozitive”, tha Shaban Morina, banor i jugut të Mitrovicës.

Marrëveshja e Ohrit pasoi përpjekjet e diplomacisë perëndimore për t’i hapur rrugë normalizimit të marrëdhënieve ndërmjet Kosovës e Serbisë, mes frikës se Rusia mund të përpiqet të shfrytëzojë tensionet ndërmjet palëve për të nxitur destabilizim në rajon.

Marrëdhëniet Kosovë - Serbi u tensionuan në fund të vitit të kaluar për shkak të mospajtimeve ndaj një vendimi të qeverisë në Prishtinë për riregjistrimin e makinave me targa serbe në ato të Republikës së Kosovës.

Në shenjë proteste përfaqësueit serbë të katër komunave veriore të banuara me shumicë serbe, Mitrovicë e Veriut, Zveçan, Leposaviq dhe Zubin Potok dhanë dorëheqje nga postet e tyre. Zgjedhjet për pushtetin lokal janë caktuar të mbahen më 23 prill të këtij viti, pas shtyrjes së tyre më 18 dhjetor të vitit të kaluar, me kërkesë të bashkësisë ndërkombëtare.

Miodrag Miliçeviç nga organizata joqeveritare në veri të Mitrovicës, AKTIV, tha në një bisedë me Zërin e Amerikës se pavarësisht pritshmërive, marrëveshja e Ohrit nuk ka arritur të krijojë kushte në terren për mbajtjen e zgjedhjeve në këtë komunë.

“Duke pasur parasysh mungesën e një mjedisi të qëndrueshëm politik në veri, këto zgjedhje mund të jenë sfiduese në kuptimin e mungesës së qasjes së plotë në qendrat e votimeve, mungesës së vullnetit politik për të marrë pjesë dhe shumë çështje të tjera më të vogla që mund ta dëmtojnë integritetin e procesit zgjedhor”, tha ai.

Lista Serbe, subjekti kryesor politik i serbëve të Kosovës, ka rikthesuar së fundmi qëndrimin se nuk do të marrë pjesë në zgjedhje derisa të plotësohen kërkesat e saj - themelimi i Asociacionit të komunave me shumicë serbe dhe tërheqja e të gjitha njësive të posaçme të Policisë së Kosovës nga veriu.

Miodrag Miliçeviç tha se zgjedhjet do të duhej të shtyheshin deri në arritjen e një kompromisi për pjesëmarrjen e të gjitha subjekteve politike.

"Otherwise, we could see another cycle of instability in the north, since if a certified candidate competes now in local elections, he will be able to win about 20 votes and become the mayor of the north of Mitrovica, and this represents a possible risk for political instability, which all actors should consider carefully" , he says.

Kosovo has entered the 16th year of its independence, which was announced on February 17, 2008 with Western support, but is opposed by Serbia and its ally Russia. The agreement reached in Ohrid does not require mutual recognition between the two countries, but requires that the parties respect each other's sovereignty and territorial integrity./ VOA